Centraal voor het laatst
Door: FlePser
Blijf op de hoogte en volg Jesper
04 Augustus 2009 | Panama, Panama-stad
Panama
Het laatste Centraalamerikaanse land dat ik aandoe is Panama, maar is niet mijn laatste bestemming, alhoewel, ik vlieg er wel vandaan, ik heb namelijk een paar dagen voor mijn vertrek naar Bocas twee weken bijgeboekt en vlieg nu dus pas de 13e van augustus terug naar het koude kikkerlandje. Panama dus en zoals gezegd ging ik met twee Nederlandse meiden uit de Achterhoek (Zwarte Cross iemand?) richting het land dat Centraal-Amerika koppelt aan Zuid-Amerika, 's ochtends op tijd wakker gemaakt door Elske en Nienke, want zo heten ze, en hup de bus in naar een grensstadje, hier uitgestapt en op ons dooie gemakje de grens overgestoken. Een land verlaten is meestal geen probleem, maar een ander land binnentrekken levert zo nu en dan onverwachte problemen op. Zo ook vandaag, want ze willen ons het land niet binnenlaten tenzij we kunnen aantonen dat we meer dan $500,- (plastique fantastique) hebben en een ticket om het land te verlaten. Nou heb ik wel zo'n ticket, maar niet op papier en dus ook niet aantoonbaar. Gelukkig is er een oplossing voor: We moeten een busticket terugkopen, en laat ik je vertellen dat de afstand van het ene dorp van het andere dorp zo'n 250 meter is, de weg over een nogal labiele en oude brug gaat en dit geintje zo'n $11 kost. Afzetters dus, ook al is elf hele dollars niet zo gek veel, we worden gewoon opgelicht, vooral omdat het eigenlijk helemaal niet nodig is, maar ja, wij zijn de wet niet. Nadat we dit dus gedaan hebben (en de drie mensen die achter ons stonden hetzelfde proces doorlopen) nemen we een shuttlebusje naar Almirante, een plaatsje dat ons naar Bocas zal brengen. In dat shuttlebusje zitten dezelfde drie mensen die wij achter ons hadden bij de grensovergang en die drie mensen zijn Duitsers, wij gaar, zij gaar en echt gepraat wordt er niet, wel wordt er zo nu en dan een oogje dichtgedaan om wat rust te pakken, want we hebben ons laten vertellen dat Bocas del Toro geen ongezellige stad is.
Bocas del Toro
We worden dus afgezet in Almirante en gaan met z'n zessen en een heleboel andere mensen naar het eiland Isla de Colon, waar Bocas del Toro gelegen is, de trip duurde niet al te lang en zag er best leuk en aardig uit allemaal en als we aankomen gaan we meteen richting Mondo Taitú, want dat schijnt het beste hostel te zijn, en omdat er heel veel toeristen van het bootje afgingen vonden wij het gepast om een beetje haast te maken, want dan weten we in ieder geval zeker dat we een slaapplaats hebben, als we na zo'n vijf minuten lopen achterom kijken zien we daar drie Duitsers lopen en het ziet er naar uit dat ook zij naar Mondo Taitú gaan. We komen aan in het hostel, checken in, en gaan wat chillen, ik loop naar boven toe en zie daar een bekend gezicht. Niet iemand waar ik nog veel mee gepraat heb, maar wel iemand die in in verschillende landen en steden heb zien lopen, dus besluit even met 'm te praten en kom zo ook aan de praat met de drie Duitsers. We besluiten om die avond gezellig beneden te drinken met z'n allen en hebben binnen een mum van tijd een groep van zo'n tien mensen bijeen die gezellig gaan sappen. Saad en Yasmina, Marokkaanse broeder en zus die in London wonen en daar de Poolse Agnieszka van kennen, Jasmine uit Engeland, de drie Duitse stalkers Arne, Aileen en Anja, en wij drie Nederlanders. Het klikt allemaal best met z'n allen en we spreken af om de volgende dag een strandtourtje te doen en de rest van avond gezellig met z'n allen te hangen. Die avond wordt het iets te gezellig in de Aqua Lounge, een bar aan/op het water met een watertrampoline en een springplank om het water in te springen, en de volgende dag gaan alleen de Duitsers met Elske en Nienke een strandtourtje doen terwijl de rest blijft hangen in de stad. In Bocas is niet zo gek veel te doen overdag je moet echt een tour doen naar een strand op een van de vele andere eilandjes of met de bus/taxi naar een strand op hetzelfde eiland. Dezelfde avond doen we het wat rustiger aan en de volgende dag ga ik dan op pad met Jasmine om een tour te doen, eerst wat dolfijnen bekijken, daar zie je niet echt veel van, daarna wat eten en naar een geweldig mooi bounty eiland met een gaaf wit strand. Het is jammer dat het regent, maar gelukkig droogt het op, maar het blijft bewolkt, op dit strand gaat mijn in San José gekochte camera kapot en ben ik wederom cameraloos. Na het strand mogen we nog wat snorkelen en dat ziet er nogal kleurrijk uit, veel vis en zeer zichtbaar koraal ondanks dat de zon niet echt schijnt. De dagen lijken allemaal op elkaar, we gaan uit eten en we gaan drinken, de volgende dag is het vaak een strandje of niets doen, één avond worden we uitgenodigd door de eigenaar van Aqua Lounge om te eten in zijn geweldig gelegen restaurant. We gaan met een grote groep en moeten via een bootje naar het restaurant dat gelegen is op een ander eilandje, we zien de zonsondergang terwijl we op het water zitten en komen aan bij zijn restaurant. Je kijkt uit over het water en het is zo ongelooflijk rustig en sereen dat je echt bij jezelf denkt; potverdomme, dit is perfect. Het eten is ook nog eens goed, ik kies voor kreeft en krijg drie kreeftstaarten voorgeschoteld, best lekker. We gaan we terug en blijven in het hostel een paar biertjes doen, ondertussen is Phil onze kamer ingetrokken. Een Engelse mafkees die best gezellig is, we nemen er een paar gezellig met alle kamergenoten plus de rest van de groep natuurlijk maar doen het rustig aan.
Na een paar dagen Bocas heeft de groep het wel gezien, die groep bestaat uit vijf Nederlanders en de drie Duitsers stalkers, het is nu echt een kleine familie geworden want de twee extra Nederlanders zijn zo'n tien jaar ouder dan de rest en is een gezellig koppel dat zo'n jaar door Centraal Amerika gaan reizen en net begonnen zijn. We gaan met z'n allen naar een nabijgelegen eiland, Bastimiento, en blijven daar een paar dagen. Ook hier valt niet zo gek veel te doen, maar we gaan naar een strand dat op twee manieren te bereiken is. Anja, Elske en ik besluiten te lopen terwijl de rest per boot gaat, de wandeltocht zou zo'n 45 minuten moeten zijn, maar omdat het begint de regenen, de weg nogal glad en modderig is en we er veel plezier aan beleven doen we er iets langer over. Als we dan eindelijk aankomen op het strand zien we in eerste instantie geen bekende gezichten rondlopen en hopen dat ze wel zijn gekomen naar het strand, maar het strand is groot en we lopen, met de nodige hindernissen, richting een groep mensen en zien later dat onze vrienden er ook zijn. We blijven nog even chillen en gaan weer terug naar het hostel. René maakt die avond een geweldige maal en we kijken een filmpje 's avonds, de volgende dag is onze laatste dag want we gaan met z'n zessen verder naar Boquette en krijgen een visschotel voorgeschoteld van, wederom, René. De volgende dag willen we vroeg vertrekken, maar het komt met bakken uit de hemel dus blijven we even hangen tot het wat droger wordt en vertrekken rond het middaguur alsnog naar Boquette.
Boquette
We arriveren een paar uur later in Dávid en nemen zo ongeveer de langzaamste bus ooit naar Boquette, het veranderen van de omgeving is indrukwekkend, van Carribische warmte dat goed te doen is, gaan we eerst naar de onaangename hitte van Dávid en vervolgens naar de koelte in de bergen bij Boquette, het is gewoon koud in Boquette, we fixen een hostel, nadat we onze oudkamergenoot Phil van Bocas tegenkomen, en gaan proberen wat hike trips te doen. De volgende dag willen we vroeg aan de slag en vragen rond hoe we de Quetzaltrek kunnen doen, maar we worden afgeraden om dat te doen dus besluiten we naar de hotsprings in de omgeving te gaan. De Nederlanders willen dit doen na het paardrijden en de Duitsers gaan er per openbaar vervoer heen. Elske, Nienke en ik doen dus het paardrijden en het is echt mooi om te doen, we gaan door de bergen, zouden beide oceanen moeten zien (bewolkt) maar hebben nog steeds een geweldig uitzicht. Zoals Arne al zei voordat we gingen; Brokeback Mountain you fag! Film heb ik nog nooit gezien, maar die foto ziet er net zo cool uit als onze foto's. Na een paar uur op het paard te hebben gezeten en ontzettend zeert aan onze onderste te hebben gekregen kunnen we uitrusten bij de hot springs, daar komen we weer tezamen met onze Duitse vrienden en blijven nog even ontspannen in de hete wateren. Omdat er dus blijkbaar niet te hiken valt, besluiten we de volgende dag een nachtbus te nemen naar Panama City, we lopen rond door Boquette over de kermis, en nemen een bus naar Dávid, daar gaan we naar de bioscoop (The Proposal, chickflick...) en eten we wat alvorens de bus vertrekt om 23:00 richting de grote stad!
Panama City
De volgende morgen komen we rond zes uur aan in Panama City en zien een geweldige rode bewolkte lucht met de skyline van Panama City, helaas is het nogal moeilijk om te vereeuwigen maar dat boeit niet, we nemen uiteraard een taxi naar Luna's Castle, ons hostel, en zien vanuit onze kamer de kustlijn met het nieuwe gedeelte van de stad vol met wolkenkrabbers. We moeten alleen zo'n vijf uur wachten voordat we gebruik kunnen maken van onze kamer, maar als dat eenmaal zover is gaan we Casco Viejo eens van dichtbij bekijken. Casco Viejo is de wijk waar we zitten en dit is één van de oudste wijken in de stad, we zien mooie gebouwen, gare huizen, smalle mooie en vage straatjes en hebben nog wat uitzichten over het nieuwe gedeelte en lopen gewoon wat rond. Ik loop iets voor de rest sla een hoekje om en zie opeens Phil en Andrea (een vriendin van Phil) voor mijn neus staan, ze raden ons aan om de heuvel te beklimmen voor wat uitzichten en besluiten dan ook om dat te doen. Twee en een half uur later, we moesten namelijk een winkelstraat door met vier vrouwen.... komen we eindeiljk aan de top en hebben een mooi uitzicht over de stad en aan de andere kant zien we het bekende Panama Kanaal liggen. Hier gaan we de volgende dag heen en zoals verwacht zien we Phil en Andrea wat later ook verschijnen. Het Panama Kanaal is niet echt superbijzonder, maar je moet in je achterhoofd houden dat het al aardig oud is en voor die tijd erg sophisticated, we blijven daar een poosje en gaan terug naar het hostel om daarna te gaan shoppen, de vrouwen wilden dat nogal graag dus Arne en ik gaan maar mee. We blijven daar een aardige tijd hangen en wanneer Arne en ik wat gaan eten zien we twee bekende gezichten, Phil en Andrea zijn er ook en nemen ook een hapje... Hoe vaak moet ik die nog tegenkomen hier. We gaan een paar uur later terug naar het hostel en eten wat, we hebben weinig zin om te stappen dus gaan wat filmpjes kijken en de straat op.
We blijven nog een dag of twee in Panama City gezamenlijk en dan gaan de Duitse stalkers terug naar Liberia en Elske en Nienke naar San Blas, we hebben een laatste avondmaal samen en nemen afscheid. Ik blijf nog een paar dagen omdat ik moet wachten op mijn vlucht naar Colombia. Ik doe nog een dagje niets, probeer mijn camera te fixen, faal omdat het teveel geld kost en doe rustig aan. De dag van vertrek regel ik een taxi en kom in een taxi te zitten met de Amerikaanse Nicolas, hij blijkt dezelfde vlucht te hebben en zelfs naast me te zitten in het vliegtuig. Op het vliegveld kom ik ook nog de Nederlandse David tegen en met z'n drieën besluiten we rond te hangen in Cartagena, Colombia als blijkt dat we allemaal een paar dagen daar willen blijven. Het vliegtuig zelf is zo ongeveer de kleinste waar ik ook ingezeten heb, negen rijen van vier stoelen en that's it. Colombia here I come!lgende dag.
Het laatste Centraalamerikaanse land dat ik aandoe is Panama, maar is niet mijn laatste bestemming, alhoewel, ik vlieg er wel vandaan, ik heb namelijk een paar dagen voor mijn vertrek naar Bocas twee weken bijgeboekt en vlieg nu dus pas de 13e van augustus terug naar het koude kikkerlandje. Panama dus en zoals gezegd ging ik met twee Nederlandse meiden uit de Achterhoek (Zwarte Cross iemand?) richting het land dat Centraal-Amerika koppelt aan Zuid-Amerika, 's ochtends op tijd wakker gemaakt door Elske en Nienke, want zo heten ze, en hup de bus in naar een grensstadje, hier uitgestapt en op ons dooie gemakje de grens overgestoken. Een land verlaten is meestal geen probleem, maar een ander land binnentrekken levert zo nu en dan onverwachte problemen op. Zo ook vandaag, want ze willen ons het land niet binnenlaten tenzij we kunnen aantonen dat we meer dan $500,- (plastique fantastique) hebben en een ticket om het land te verlaten. Nou heb ik wel zo'n ticket, maar niet op papier en dus ook niet aantoonbaar. Gelukkig is er een oplossing voor: We moeten een busticket terugkopen, en laat ik je vertellen dat de afstand van het ene dorp van het andere dorp zo'n 250 meter is, de weg over een nogal labiele en oude brug gaat en dit geintje zo'n $11 kost. Afzetters dus, ook al is elf hele dollars niet zo gek veel, we worden gewoon opgelicht, vooral omdat het eigenlijk helemaal niet nodig is, maar ja, wij zijn de wet niet. Nadat we dit dus gedaan hebben (en de drie mensen die achter ons stonden hetzelfde proces doorlopen) nemen we een shuttlebusje naar Almirante, een plaatsje dat ons naar Bocas zal brengen. In dat shuttlebusje zitten dezelfde drie mensen die wij achter ons hadden bij de grensovergang en die drie mensen zijn Duitsers, wij gaar, zij gaar en echt gepraat wordt er niet, wel wordt er zo nu en dan een oogje dichtgedaan om wat rust te pakken, want we hebben ons laten vertellen dat Bocas del Toro geen ongezellige stad is.
Bocas del Toro
We worden dus afgezet in Almirante en gaan met z'n zessen en een heleboel andere mensen naar het eiland Isla de Colon, waar Bocas del Toro gelegen is, de trip duurde niet al te lang en zag er best leuk en aardig uit allemaal en als we aankomen gaan we meteen richting Mondo Taitú, want dat schijnt het beste hostel te zijn, en omdat er heel veel toeristen van het bootje afgingen vonden wij het gepast om een beetje haast te maken, want dan weten we in ieder geval zeker dat we een slaapplaats hebben, als we na zo'n vijf minuten lopen achterom kijken zien we daar drie Duitsers lopen en het ziet er naar uit dat ook zij naar Mondo Taitú gaan. We komen aan in het hostel, checken in, en gaan wat chillen, ik loop naar boven toe en zie daar een bekend gezicht. Niet iemand waar ik nog veel mee gepraat heb, maar wel iemand die in in verschillende landen en steden heb zien lopen, dus besluit even met 'm te praten en kom zo ook aan de praat met de drie Duitsers. We besluiten om die avond gezellig beneden te drinken met z'n allen en hebben binnen een mum van tijd een groep van zo'n tien mensen bijeen die gezellig gaan sappen. Saad en Yasmina, Marokkaanse broeder en zus die in London wonen en daar de Poolse Agnieszka van kennen, Jasmine uit Engeland, de drie Duitse stalkers Arne, Aileen en Anja, en wij drie Nederlanders. Het klikt allemaal best met z'n allen en we spreken af om de volgende dag een strandtourtje te doen en de rest van avond gezellig met z'n allen te hangen. Die avond wordt het iets te gezellig in de Aqua Lounge, een bar aan/op het water met een watertrampoline en een springplank om het water in te springen, en de volgende dag gaan alleen de Duitsers met Elske en Nienke een strandtourtje doen terwijl de rest blijft hangen in de stad. In Bocas is niet zo gek veel te doen overdag je moet echt een tour doen naar een strand op een van de vele andere eilandjes of met de bus/taxi naar een strand op hetzelfde eiland. Dezelfde avond doen we het wat rustiger aan en de volgende dag ga ik dan op pad met Jasmine om een tour te doen, eerst wat dolfijnen bekijken, daar zie je niet echt veel van, daarna wat eten en naar een geweldig mooi bounty eiland met een gaaf wit strand. Het is jammer dat het regent, maar gelukkig droogt het op, maar het blijft bewolkt, op dit strand gaat mijn in San José gekochte camera kapot en ben ik wederom cameraloos. Na het strand mogen we nog wat snorkelen en dat ziet er nogal kleurrijk uit, veel vis en zeer zichtbaar koraal ondanks dat de zon niet echt schijnt. De dagen lijken allemaal op elkaar, we gaan uit eten en we gaan drinken, de volgende dag is het vaak een strandje of niets doen, één avond worden we uitgenodigd door de eigenaar van Aqua Lounge om te eten in zijn geweldig gelegen restaurant. We gaan met een grote groep en moeten via een bootje naar het restaurant dat gelegen is op een ander eilandje, we zien de zonsondergang terwijl we op het water zitten en komen aan bij zijn restaurant. Je kijkt uit over het water en het is zo ongelooflijk rustig en sereen dat je echt bij jezelf denkt; potverdomme, dit is perfect. Het eten is ook nog eens goed, ik kies voor kreeft en krijg drie kreeftstaarten voorgeschoteld, best lekker. We gaan we terug en blijven in het hostel een paar biertjes doen, ondertussen is Phil onze kamer ingetrokken. Een Engelse mafkees die best gezellig is, we nemen er een paar gezellig met alle kamergenoten plus de rest van de groep natuurlijk maar doen het rustig aan.
Na een paar dagen Bocas heeft de groep het wel gezien, die groep bestaat uit vijf Nederlanders en de drie Duitsers stalkers, het is nu echt een kleine familie geworden want de twee extra Nederlanders zijn zo'n tien jaar ouder dan de rest en is een gezellig koppel dat zo'n jaar door Centraal Amerika gaan reizen en net begonnen zijn. We gaan met z'n allen naar een nabijgelegen eiland, Bastimiento, en blijven daar een paar dagen. Ook hier valt niet zo gek veel te doen, maar we gaan naar een strand dat op twee manieren te bereiken is. Anja, Elske en ik besluiten te lopen terwijl de rest per boot gaat, de wandeltocht zou zo'n 45 minuten moeten zijn, maar omdat het begint de regenen, de weg nogal glad en modderig is en we er veel plezier aan beleven doen we er iets langer over. Als we dan eindelijk aankomen op het strand zien we in eerste instantie geen bekende gezichten rondlopen en hopen dat ze wel zijn gekomen naar het strand, maar het strand is groot en we lopen, met de nodige hindernissen, richting een groep mensen en zien later dat onze vrienden er ook zijn. We blijven nog even chillen en gaan weer terug naar het hostel. René maakt die avond een geweldige maal en we kijken een filmpje 's avonds, de volgende dag is onze laatste dag want we gaan met z'n zessen verder naar Boquette en krijgen een visschotel voorgeschoteld van, wederom, René. De volgende dag willen we vroeg vertrekken, maar het komt met bakken uit de hemel dus blijven we even hangen tot het wat droger wordt en vertrekken rond het middaguur alsnog naar Boquette.
Boquette
We arriveren een paar uur later in Dávid en nemen zo ongeveer de langzaamste bus ooit naar Boquette, het veranderen van de omgeving is indrukwekkend, van Carribische warmte dat goed te doen is, gaan we eerst naar de onaangename hitte van Dávid en vervolgens naar de koelte in de bergen bij Boquette, het is gewoon koud in Boquette, we fixen een hostel, nadat we onze oudkamergenoot Phil van Bocas tegenkomen, en gaan proberen wat hike trips te doen. De volgende dag willen we vroeg aan de slag en vragen rond hoe we de Quetzaltrek kunnen doen, maar we worden afgeraden om dat te doen dus besluiten we naar de hotsprings in de omgeving te gaan. De Nederlanders willen dit doen na het paardrijden en de Duitsers gaan er per openbaar vervoer heen. Elske, Nienke en ik doen dus het paardrijden en het is echt mooi om te doen, we gaan door de bergen, zouden beide oceanen moeten zien (bewolkt) maar hebben nog steeds een geweldig uitzicht. Zoals Arne al zei voordat we gingen; Brokeback Mountain you fag! Film heb ik nog nooit gezien, maar die foto ziet er net zo cool uit als onze foto's. Na een paar uur op het paard te hebben gezeten en ontzettend zeert aan onze onderste te hebben gekregen kunnen we uitrusten bij de hot springs, daar komen we weer tezamen met onze Duitse vrienden en blijven nog even ontspannen in de hete wateren. Omdat er dus blijkbaar niet te hiken valt, besluiten we de volgende dag een nachtbus te nemen naar Panama City, we lopen rond door Boquette over de kermis, en nemen een bus naar Dávid, daar gaan we naar de bioscoop (The Proposal, chickflick...) en eten we wat alvorens de bus vertrekt om 23:00 richting de grote stad!
Panama City
De volgende morgen komen we rond zes uur aan in Panama City en zien een geweldige rode bewolkte lucht met de skyline van Panama City, helaas is het nogal moeilijk om te vereeuwigen maar dat boeit niet, we nemen uiteraard een taxi naar Luna's Castle, ons hostel, en zien vanuit onze kamer de kustlijn met het nieuwe gedeelte van de stad vol met wolkenkrabbers. We moeten alleen zo'n vijf uur wachten voordat we gebruik kunnen maken van onze kamer, maar als dat eenmaal zover is gaan we Casco Viejo eens van dichtbij bekijken. Casco Viejo is de wijk waar we zitten en dit is één van de oudste wijken in de stad, we zien mooie gebouwen, gare huizen, smalle mooie en vage straatjes en hebben nog wat uitzichten over het nieuwe gedeelte en lopen gewoon wat rond. Ik loop iets voor de rest sla een hoekje om en zie opeens Phil en Andrea (een vriendin van Phil) voor mijn neus staan, ze raden ons aan om de heuvel te beklimmen voor wat uitzichten en besluiten dan ook om dat te doen. Twee en een half uur later, we moesten namelijk een winkelstraat door met vier vrouwen.... komen we eindeiljk aan de top en hebben een mooi uitzicht over de stad en aan de andere kant zien we het bekende Panama Kanaal liggen. Hier gaan we de volgende dag heen en zoals verwacht zien we Phil en Andrea wat later ook verschijnen. Het Panama Kanaal is niet echt superbijzonder, maar je moet in je achterhoofd houden dat het al aardig oud is en voor die tijd erg sophisticated, we blijven daar een poosje en gaan terug naar het hostel om daarna te gaan shoppen, de vrouwen wilden dat nogal graag dus Arne en ik gaan maar mee. We blijven daar een aardige tijd hangen en wanneer Arne en ik wat gaan eten zien we twee bekende gezichten, Phil en Andrea zijn er ook en nemen ook een hapje... Hoe vaak moet ik die nog tegenkomen hier. We gaan een paar uur later terug naar het hostel en eten wat, we hebben weinig zin om te stappen dus gaan wat filmpjes kijken en de straat op.
We blijven nog een dag of twee in Panama City gezamenlijk en dan gaan de Duitse stalkers terug naar Liberia en Elske en Nienke naar San Blas, we hebben een laatste avondmaal samen en nemen afscheid. Ik blijf nog een paar dagen omdat ik moet wachten op mijn vlucht naar Colombia. Ik doe nog een dagje niets, probeer mijn camera te fixen, faal omdat het teveel geld kost en doe rustig aan. De dag van vertrek regel ik een taxi en kom in een taxi te zitten met de Amerikaanse Nicolas, hij blijkt dezelfde vlucht te hebben en zelfs naast me te zitten in het vliegtuig. Op het vliegveld kom ik ook nog de Nederlandse David tegen en met z'n drieën besluiten we rond te hangen in Cartagena, Colombia als blijkt dat we allemaal een paar dagen daar willen blijven. Het vliegtuig zelf is zo ongeveer de kleinste waar ik ook ingezeten heb, negen rijen van vier stoelen en that's it. Colombia here I come!lgende dag.
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
